حد ضرر میزان ریسک قابل پذیرش توسط یک معامله گر است که در صورتی که قیمت سهم به آن مبلغ رسید باید معامله گر با ضرر از آن معامله خارج شود.
حد ضرر یکی از آیتم های بسیار مهم برای یک معامله گر حرفه ای در بازار است که باید قبل از اینکه اقدام به باز نمودن یک معامله نماید، حد ضرر آن را محاسبه و تعیین کند. در واقع تعیین حد ضرر به این معناست که در بدترین شرایط، سرمایه گذار چه میزان ضرر خواهد کرد و رعایت حد ضرر یعنی پذیرفتن آن میزان ضرر برای جلوگیری از ضررهای بیشتر. پذیرفتن حد ضرر یعنی اگر قیمت سهم به قیمت حد ضرر تعیین شده رسید، معامله گر باید سهم را با ضرر بفروشد و از سهم خارج شود.
چرا باید حد ضرر داشته باشیم؟
تصور کنید که اقدام به خرید یک خودرو گران قیمت کرده اید، طبیعی است که برای جبران خسارتهای احتمالی آن را بیمه می کنید. بیمه خودرو به قدری در بین رانندگان و دارندگان خودرو جا افتاده و بدیهی است که کمتر کسی حاضر است با خودرو بدون بیمه رانندگی کند و شاید آن را در حد دیوانگی بداند.
حد ضرر هم در واقع هزینه بیمه سهامی است که در سبد دارایی خود داریم. این هزینه، سرمایه ما را در مقابل افت قیمت بیشتر از مبلغی که پیش بینی کرده بودیم حفظ می کند.
حال قضاوت در مورد سرمایه گذاری که برای سهام های خود حد ضرر تعیین نکرده و یا به حد ضررهای تعیین شده پایبند نیست با شما…
چطور حد ضرر تعیین کنیم؟
تعیین نحوه حد ضرر یکی از آیتم هایی است که در زمان تدوین استراتژی باید آن را مشخص کنیم. حد ضرر باید متناسب با حد سود و درصد موفقیت معاملاتمان باشد.
حد ضرر را می توان بر اساس تقاطع دو اندیکاتور میانگین متحرک تعریف کرد و یا آن را بر اساس اندیکاتور MACD یا RSI تعیین نمود. برخی از معامله گران شکستن کانال یا خطوط حمایتی و کف ها و پیوت ها را برای تعیین حد ضرر خود تعریف می نمایند.
چقدر سود برای جبران ضررهای قبلی لازم است؟
تصور کنید یک سهم را به مبلغ 1000 تومان خریداری کرده اید، در صورتی که قیمت سهم در بازار افت کند و به مبلغ 800 تومان برسد، شما متحمل 200 تومان زیان شده اید. از تقسیم مبلغ ضرر به قیمت خرید سهم میتوانید مقدار زیان خود را به صورت درصدی محاسبه نمایید. در این مثال میزان ضرر شما 20 درصد خواهد بود. سرمایه شما از 1000 تومان به 800 تومان کاهش پیدا کرده و برای بازگرداندن سرمایه به میزان اولیه لازم است 200 تومان سود کسب کنید. ولی نکته بسیار مهم اینجاست که این بار سود را باید با 800 تومان سرمایه بدست بیاورید، پس باید برای بدست آوردن 200 تومان، 25 درصد سود در معامله بعدی کسب کنید تا بتوانید ضرر گذشته خود را جبران نمایید.
حال تصور کنید که در مثال فوق قیمت سهم به 500 تومان رسیده است و شما 500 تومان از سرمایه خود را از دست داده اید، حالا دیگر برای جبران ضرر باید پول خود را دو برابر کنید، چون سرمایه شما نصف شده است.
به نظر شما اگر قیمت سهم به 100 تومان رسید و زیانتان 90 درصد شد، در معاملات بعدی باید چند درصد رشد کنید تا بتوانید به سرمایه اولیه بازگردید؟ بله درست است باید بتوانید 1000 درصد از بازار سود بگیرید، یعنی ده برابر!!! و اینگونه است که یک سهام دار با عدم رعایت حد ضرر در باتلاق ضرر فرو خواهد رفت و تقریبا تمام سرمایه خود را از دست خواهد داد.
یک اشتباه رایج و مهلک
در بازارهای مالی نباید به ضررها اجازه رشد دهیم ولی جلوی سود را نگیریم. به همین منظور تعریف حد ضرر بسیار حائز اهمیت است. البته لازم به توضیح است که معامله گران بنیادی که بر اساس ارزش سهم اقدام به خرید می کنند معمولا قائل به حد ضرر نیستند. آنها اعتقاد دارند که هر چه قیمت سهم کاهش پیدا کند، برای خرید ارزنده تر می شود و علی القاعده این معامله گران سهم را برای مدت های طولانی نگهداری می کنند و سالیان سال با سهام خود می مانند و به آن به چشم یک سرمایه گذاری بلند مدت نگاه می کنند.
نکته بسیار مهم این است که این سهامداران بنیادی استراتژی خودشان را از ابتدا بر این اساس تدوین کرده اند و به دنبال نوسان گیری از بازار نیستند.
متاسفانه بسیاری از معامله گران نوسان گیر حد ضرر تعریف نمی کنند و یا به آن پایبند نیستند و هرگاه قیمت سهم افت کرد، استراتژی خود را تغییر می دهند و می گویند، این سهم از نظر بنیادی بسیار ارزشمند است و ارزش آن بالاتر از این قیمت ها است. لذا اگر پولی برایشان باقی مانده باشد دوباره اقدام به خرید کرده و به اصطلاح میانگین کم می کنند، در حالی که از ابتدا اصلا این شیوه خرید و نگهداری سهم را مد نظر نداشته اند، و این اقدام کاملا اشتباه است.
